Puzzle Nasıl Yapılır?

          Uzun zamandır yazmak istediğim ve bu blogun temellerini oluşturacak bir konu "Puzzle Nasıl Yapılır?". Yaptığım işi haddinden çok büyük görüp "Öyle herkes puzzle yapamaz! Puzzle yapmanın bir tekniği vardır. İlla şöyle yapılmalıdır." falan diyecek değilim. Sonuçta bu bir hobi, başına oturan herkes de gayet kolay kendi başına öğrenip kendi tekniğini oturutup gayet harika sonuçlar da alır. Benim  bahsedeceklerim bu süreçte işinizi kolaylaştırabilecek, kısa yollar sağlayacak, belki ana hatlarıyla bir yol gösterecek ufak tefek detaylar olacak.

          Aşağıda, bir puzzle'ın kutusunun açılmasından duvarda yerini alana kadar geçtiği süreçler ve benim kullandığım yöntemleri bulabilirsiniz.

A) Çalışma Ortamı

          1) Puzzle yapmak için apayrı sadece bu iş için kullandığınız bir masanız varsa bu çok büyük rahatlık olacaktır. Yeriniz ve imkanınız varsa edinmenizi tavsiye ederim. Ben şu an yaşadığım eve ilk taşındığımda evin önceki sakinlerinden kalma 4 tane metal IKEA masa bacağı vardı balkonda, ben de yine IKEA dan en basit en ucuz (sanırım LACK diye geçiyor) masa üstlerinden birini aldım 20 TL'ye. Ebatı 120 cm x 60 cm. Altına da o 4 bacağı vidalayınca gayet güzel bir puzzle masası oldu. Bir de 7.50 TL'ye yine IKEA'dan bir masa lambası da alarak güzel bir masa oluşturmuştum. IKEA şehrinizde yoksa ya da uzaksa benzer şekilde evkurcularda 50 Liraya falan satılan katlanabilen masalardan da kullanabilirsiniz.

          2) Yeni bir masa için yeriniz ya da bütçeniz yoksa benim de hala zaman zaman kullandığım ve çok pratik olan başka bir çözüm var: Mukavva kalıp kartonu. Bununla ne demek istediğimi sanırım şu yandaki resimden anlayabilirsiniz. Genelde yaptığınız puzzle ebatlarına göre istediğiniz boyutta böyle bir kalıp kartonu temin ederseniz, evdeki (daha küçük boyutlu da olabilir) herhangi bir çalışma ya da yemek masasının üzerine, hatta 4 tane taburenin üzerine, hatta ve hatta biraz bel ağrısını göze alıp direkt yere bu kartonu koyarak puzzle'ınızı yapabilirsiniz. Böylece koyduğunuz yemek masası, çalışma masası vb. kulllanılacağı zaman direk kartonu gardrobun üstüne, yatağın ya da halının altına atarak yayıntıyı kaldırabilirsiniz.

          3) Bir diğer çözüm de tabii ki puzzle halısı. Puzzle halısı, puzzle uzun mesafelere (çerçeveci ya da başka bir ev) taşınmayacak ya da uzun bir süreçte yapılmayacaksa, puzzle'ı ortadan kaldırmak için en kullanışlı ve en pratik yöntem. Ancak ben puzzle halısı üzerinde puzzle yapmayı pek tavsiye etmiyorum. Kumaşın yapısından dolayı parçaları hareket ettirmek, puzzle'ı çevirmek çok zor oluyor. Ayrıca halılar genelde 3000'lik puzzle boyutlarından da geniş olduğu için serildiği zaman çok yer kaplıyor, el kol çarpıyor, puzzle bozuluyor vs. O yüzden masanızın ya da kartonunuzun boyutunu aşan büyük bir puzzle yapmıyorsanız ya da çok uzun bir süreçte puzzle tamamlamıyorsanız bence son aşamada halıya aktarmak en mantıklısı. Bu yazdıklarımdan halı lazım değilmiş gibi bir anlam çıkmasın tabii, halı lazım, en az 3-4 tane puzzle yapacaksanız bu masraftan kaçınmayın bence.

          4) Çalışma ortamına dair son olarak ışıktan bahsetmek lazım. Işık, özellikle de tek renkli parçaların çok olduğu gökyüzü vs. gibi büyük kısımları yaparken, oldukça önemli. Masanızı mümkün olduğunca gündüz doğal ışık alan pencere önü gibi bir yerde konumlandırmanız iyi olacaktır. Odanın iç kısımları gündüz sıkıntı yaratabilir. Karanlık saatlerde ise odanın ışığından medet ummak biraz naiflik olacaktır. Bir masa lambası zor puzzle'larda ciddi bir yardımcı olur. Yapay ışığın parçalar üzerinden çok yansıyıp parlama yapması ve renkleri bozması dezavantajından dolayı açısı rahat değişebilen bir masa lambası en iyi seçim olacaktır.


B) Hazırlık    

          1) Puzzle, kutusunun dışı jelatinli bir şekilde satılır. Eve geldiğinizde ilk yapmanız gereken keskin bir bıçakla kutuya, özellikle de kutudaki örnek resme zarar vermeden bu jelatini çıkarmaktır.

          2) Kutunun içerisinde parçalar yine plastik bir poşetin içindedir. Bu poşeti elinizle ya da bir bıçakla yavaşça ve parçaları saçmadan açarak mukavvanın üzerine boşaltabilirsiniz. Parçaların çıktığı poşet artık işlevsizdir, içinde parça kalmadığından emin olduktan sonra atabilirsiniz.

          3) Kutudan ayrıca -puzzle'ın markasına göre- yapıştırıcı ya da marka kataloğu benzeri şeyler çıkabilir. Katalog gibi şeyleri ne yapacağınız size kalmış. Yapıştırıcı mevsunu da çerçeveleme kısmında anlatıyor olacağım.

          4) Son olarak, en rahat kıyafetlerinizi giyip en rahat koltuğunuza oturun. Puzzle'a güvenli bir mesafeye en sevdiğiniz içeceğinizi alın. (Yazın buz gibi bir Heineken ya da Ice Tea Limon, kışın sıcak bir bardak salep ya da JW Black Label tavsiye ederim.) Işıklarınızı ayarlayın, varsa dinlendirici ya da yakın gözlüğünüzü takın. :) Artık başlamaya hazırsınız.


C) Giriş, Gelişme, Sonuç

          1) Puzzle'a başlarken yapılacak şey herkesçe malum olduğu üzere önce kenarları yapmak dolayısıyla kenar parçaları toplamaktır. Poşetinden çıkan parçaları masaya, kartona ya da çalıştığınız yüzeye döktükten sonra, parçaları tüm yüzeye homojen bir şekilde yayın. Bunu yapmaktaki amaç  geniş yüzeyde tüm parçaları en rahat şekilde görmek. Şimdi bu parçaların içinden kenar parçaları ayıklamadan önce yapmamız gereken şey bulunacak parça sayısını hesaplamak. 1000 parçalık puzzle'lar genelde 25 parça x 40 parça ebatında olur. Bu da toplamda 2x(25+40)-4=126 kenar parça demektir.

           500                    : 25x20 => 86 Kenar
          1000                   : 40x25 => 126 Kenar     
          1000 (Panorama)  : 50x20 => 136 Kenar
          1500                   : 50x30 => 156 Kenar
          2000                   : 50x40 => 176 Kenar
          2000 (Panorama)  : 80x25 => 206 Kenar
          3000                   : 60x50 => 216 Kenar

          Kenar parçaları toplarken kutunun kapağında biriktirebilirsiniz. Tüm kenarları bulduktan sonra kalan parçaları kutunun kendisine aktarıp kapaktaki kenar parçaları da masaya ya da kartona dökün ve kenarları oluşturmaya başlayın. 4 köşeyi belirledikten sonra, kenarlardaki belirgin renk ve desenlerden başlayarak kenarları rahatça oluşturabilirsiniz.

          Sonraki aşamada nerelerin yapılacağı  nasıl başlanıp nasıl bitirileceği ise puzzle'dan puzzle'a değişiklik gösteriyor aslında. (Bunları hep yazılarımızda anlattık. :) Lakin, genel geçer kural olarak şunu şöyleyebiliriz ki kenarlardan sonra ilk etapta puzzle'da renk ve desen açısından en belirgin en bariz kısımları yapıp parça sayısı azaltmak sonra daha sıkıntılı yerlere yönelmek en mantıklısı.

          Ben tüm parçaları kutuda tutup yeri geldikçe yapacağım kısımların parçalarını toplama metodunu kullanıyorum. Yani ilk baştan bütün parçaları renklerine göre ayırma metodu bana biraz yayıntılı ve gereksiz geliyor ama tabii ki gayet kullanışlı ve mantıklı bir yöntemdir, kullanabilirsiniz.

Manhattan Sunset, 3000 Parça, Educa (Yapım Aşaması)

D) Yapıştırma, Taşıma, Çerçeveleme & Asma

          1) Eğer puzzle'ınızı bir çerçeveciye götürüp çerçeveletecekseniz hiçbir şekilde puzzle yapıştırıcısı ve benzeri ürünler kullanmaya bir de onlara para vermeye gerek yok. Sıklıkla puzzle çerçevelemesi yapan çerçevecilerin kullandığı ve her türlü yapıştırıcadan daha makul bir yöntem var; o da bantlama. Götürdüğünüz puzzle'ı tezgah üzerinde 2 sert mukavva arasına alarak ters çeviriyor ve puzzle'ın arkasına sıra sıra koli bandı yapıştırıyorlar. Böylece ön taraftan hiçbir şey gözükmezken arka taraftan parçalar birbirine bantlı oluyor ve çerçeve kırılsa dahi puzzle'a bir şey olmuyor. Kutudan çıkan yapıştırıcıları suyla karıştırıp hazırlamak boşa zahmet; hazır yapıştırcı almak da boşa masraf oluyor yani.

          2) Puzzle'ınızı tamamladıktan sonra çerçeveciye götürmek ya da ortadan kaldırmak için yapmanız gereken -eğer zaten halı üzerinde yapmadıysanız- puzzle'ı puzzle halısına aktarmak. Eğer mukavva üzerinde yaptıysanız mukavvayı kolayca halının üzerine alıp puzzle'ı biraz ittirerek bir kenarını halıya oturtun sonra bir elinizle puzzle'ı halıya bastırırken mukavvayı puzzle'ın geri kalan kısmının altından çekin. Puzzle'ı halı üzerinde kaydırmaya kalkmayın, kaymayacaktır, puzzle'ı bozabilirsiniz; sadece mukavvayı çekin. Puzzle'ı halının kısa kenarlarından birine 3-4 cm mesafede olacak şekilde ve çapraz durmayacak şekilde yerleştirdiğinizden emin olun. Puzzle'ı halıya aktardıktan sonra, halının borusunu muntazam bir şekilde puzzle'ın yakın olduğu kısa kenara koyduktan sonra halıyı borunun üzerine sarmak suretiyle sıkı bir dürüm yapın. Halının açılmaması ve borunun kaymaması için en son halının lastiklerini de taktıktan sonra işlem tamamlanmış olacaktır. Artık rahatça her yere taşıyabilir ya da kaldırabilirsiniz.

          3) Halı yardımıyla çerçeveciye puzzle'ı götürdükten sonra çerçeve seçme işi başlar. Sakın ola çerçeveyi puzzle'ın üzerinde görmeden çerçeve seçimi yapmayın. Aklınızda kalan resim yanıltıcı olabilir. Çerçevecinin geniş tezgahına halıyı açıp yaydıktan sonra olası çerçeve örneklerini puzzle'ın kenarlarında tutarak gözünüze en güzel gelen çerçeveyi seçebilirsiniz. Çerçeveletme safhasında en önemli püf nokta mat cam seçmeniz. Klasik, ucuz, parlak camlardan uzak durmaya bakın. Bu cam, ışığı çok yansıttığı için puzzle'ı sergilediğiniz yerde istenilen netlikte görülmemesine sebep olacaktır. Onun dışında, kendi çerçevelerimde her zaman yaptığım gibi, tavsiyem canlı ve açık renkleri çerçevelerde tercih etmeniz. Siyah, kahverengi gibi klasik renklerdeki ahşap çerçeveler bazı puzzle'lara çok yakışsa da çoğunda çok sönük kalabiliyor. Çerçeve fiyatlarına gelince; 1000 parçalık bir puzzle ortalama bir çerçeve ve mat camla 35 - 40 TL arası fiyatlara çerçevelenebiliyor. 500'lük 25, 2000'lik 70, 3000'lik 130 TL civarlarında maliyetlerle çerçevelenebilir.

          4) En son olarak da, çerçevelenmiş puzzle'ımızı eve getirdikten sonra asma aşaması kalıyor. Belirlediğimiz duvarı, varsa bir metreyle yoksa karışlayarak ölçüp tam ortalayarak çivimizi çakıyoruz. Çivinin yüksekliğini ise puzzle'ın üst kısmının durmasını istediğiniz yerden 7-10 cm aşağısı olarak belirleyebilirsiniz. Çivi olarak da 3 cm'lik sağlam bir beton çivisi yeterli olacaktır.

Manhattan Sunset, 3000 Parça, Educa

          Biraz uzun ve belki de gereksiz detayların yer aldığı bir yazı oldu ama puzzle yapan ya da yapacak olan herkesin, işine yarayacak ufak tefek bilgiler bulacağını düşünüyorum.  Şu an aklıma gelmeyen ya da yaptıkça yeni öğreneceğim başka püf noktalar olursa bu yazıya ekliyor olacağım. O yüzden arada sırada açıp tekrar okumak isteyebilirsiniz.

          Herkese iyi seneler...

Passage Fontaine, Mark St. John

          Şimdiye kadar hiç 500 parçalık puzzle incelemediğimi dehşetle fark etmem üzerine bilgisayarın başına oturmuş bulunuyorum.

          Passage Fontaine, çok yakın zamanda yaptığım puzzlelardan biri, dolayısıyla "ustalık" dönemime denk geliyor. Bu yüzden de bu puzzle'ı 2 saat gibi bir sürede bitirdim. Yapım süreci böylesine hızlı olduğu için de yapımına dair biraz silik anılarım var ama yine de bildiğim ne varsa anlatmaya çalışacağım. Puzzle şimdiye kadar yazdığım puzzle'ların çoğunun aksine fotoğraf değil bir yağlı boya resim. Ancak güzel, sıcak ve renkli bir resim. Yine Fransa'ya ve Fransız kültürüne dair izler oldukça fazla. Küçük bir kafe, ferforje korkuluklu balkonlarında sarmaşıklar olan taş binalar, renkli ahşap panjurlar, vb. ...

          Yapımına gelecek olursak, bu puzzle için kolay sıfatını kullanabiliriz. Aynı resim 1500'lük, hatta 1000'lik bir puzzle'da kullanılsaydı biraz zorlayıcı olabilirdi ama ölçek büyük olduğu için parçalardaki ayrıntı sayısı fazla bu sebeple pek çok 500'lük puzzle gibi Passage Fontaine de oldukça kolay. Benim başlangıç noktam kırmızı beyazlı tente olmuştu. Sonrasında, iki kenardaki mavi ve lacivert tonlardaki vitrinler, sonra panjurlar, sonra krem rengi duvarlar, çiçekler ve saksılar en son da kaldırım zemini şeklinde bir rota çizilebilir. Ama tabii keyif sizin, nasıl en çok zevk alacağınızı düşünüyorsanız o metodla yapmanız en güzeli.

          Bu puzzle'ı Antalya'da ailemin evinde, o ev için yapmıştım dolayısıyla puzzle'ın seçiminden çerçevesine kadar söz sahibi valide hanım oldu. :) Bana kalsa kırmızı ya da en kötü açık krem renkli bir çerçeve seçerdim ama annemin seçimi odanın mobilyalarıyla da uyumlu koyu kahve ahşap bir çerçeve oldu. Güzel de oldu.

Puzzle detay: Passage Fontaine, Mark St. John, 500, Educa

Eiffel Tower, Paris

          Bu bloga başladığım günden beri en çok yazmak istediğim puzzle'lardan biri Eiffel Tower. Puzzle hafızamda çok derin ve karanlık izlere sahip bir parça bu. Ama salonumun en önemli köşelerinden birinde mağrur bir ifadeyle durmakta her daim. :)

          Eiffel Tower'ın neden başa bela olacağı daha ilk bakışta belli oluyor zaten. Yaklaşık 600 tane birbirinin aynı parça -kaçıncı puzzle'ınız olursa olsun- hiç hafife alınacak bir durum değil. Ancak neon serisinden bu puzzle'ın vaadettiği karanlıkta parlayan bir Eiffel Kulesi imajı bu zorluklara üstün geliyor. Resmin ana detayı görüldüğü gibi Paris'teki ünlü Eiffel Kulesi. 1889'da tamamlanan, uzun yıllar dünyanın en yüksek yapısı olan ve günümüzde hala Fransa'nın, Paris'in ve Paris'in uyandırdığı duyguların tek ve sağlam simgesi olan "o" kule. Gökyüzünün açık olduğu bir Paris gecesinde çekilen fotoğrafta tüm ışıltısı ve görkemiyle yer alan kulenin dışında küçük bir Paris silüeti de yer alıyor. Zaten geri kalan her şey de gökyüzü oluyor.

         

          İlk etapta yapılacak olan kısım bariz bir şekilde Eiffel Kulesi. Hem renkleriyle hem de -resimlerde çok belli olmasa da- desenleriyle en kolay fark edilen parçalar bunlar. Kuleyi oluşturduktan sonra yapılması gereken diğer sarı tonlardaki ışıklı parçaları toplayıp havuzu oluşturmak. Bundan bir adım sonrası küçük yeşil yuvarlaklar şeklinde parçalarda rahat seçilebilen sokak lambalarını toplamak. Bu şekilde de caddeyi ve parkı biraz olsun şekillendirdikten sonra gökyüzüne ait olan düz lacivert renkteki parçalar dışındaki tüm parçaları toplamak en mantıklısı. Kutuda sadece lacivert parçaların kaldığından emin olduktan sonra elinizdeki parçaları da yerlerine oturtup alt kısmı tamamlayabilirsiniz.

          Resmin gökyüzü kısmı apayrı bir paragrafı hak ediyor. Dolayısıyla biraz soluklanıp yazmaya devam ediyorum. Siz de alt kısmı ve kuleyi bitirdikten sonra biraz ara vermek isteyebilirsiniz. Sakin ve dinlenmiş bir kafayla gökyüzüne başlamak sinirleriniz için en sağlıklısı olacaktır. :) Bu aşamada, daha önce Taxi No. 1 yazısında bahsettiğim parça yerleşimi  ve doğrultularıyla ilgili bilgilere bir göz atmak iyi olabilir. Zira renkten ziyade parça şekilleri yardımcı olacak bu aşamada. Şu fotoğraflardan anlaşılmasa da lacivertin tonu aşğıdan yukarıya açılma gösteriyor ancak bu bazı yerler de çok barizken bazı yerlerde çok çok az olabiliyor. O yüzden ilk önce en koyu parçaları toplayıp gidebildiğiniz kadar aşağıdan yukarıya çıkabilirsiniz. Ayırt etmek zorlaştığında biraz da açık renklerle yukarıdan aşağıya inmeyi deneyin. Tıkandığınız noktada artık şekiller maksimum önem kazanacak. Yatay ve dikey parçaları bu noktada birbirinden ayırmanız mantıklı olacaktır. Bu noktada kutunun hem kendisini hem kapağını kullanabilirsiniz, kapaktaki resim artık bir işe yaramayacak. Bu ayrımı da yaptıktan sonra yatay parçaların çıkıntı kısımlarındaki anormalliklerle (düzgün bir yuvarlak olmaması, hafif köşeli hatlara sahip olması, aşağı ya da yukarı eğimli olması vb.) dikey parçaların girintilerindeki benzer anormallikleri karşılaştırarak ilerleyebilirsiniz. Şu an birkaç cümleyle özetlemiş olamam yanıltıcı olmasın, bu iş ciddi saatler ayırsanız bile 2 haftayı bulabilir. Peki sonuç bunca uğraşa değiyor mu? Her zaman olduğu gibi, evet!

          Bu puzzle için çerçeve seçimim altın sarımsı yaldızlı dokuda ahşap bir model oldu. Bence kulenin ışıltılı dokusuyla bütünlük oluşturduğu gibi puzzle'ın neon özelliğine de iyi eşlik ediyor. Farklı şeyler deneybilirsiniz tabii ki ama siyah, lacivert gibi koyu renklerden mutlaka kaçınmaya bakın.

Puzzle detay: Eiffel Tower, Paris (Neon), 1000, Educa

Motel De La Marine

          Yapımı da kendisi de çok eğlenceli ve hareketli bir puzzle'dan bahsedeceğim bu yazıda. Educa'nın en gözde 1000 parçalık panoraması olan Motel De La Marine'i puzzle satan hemen hemen her dükkanda bulabilirsiniz. 

          Puzzle, renkleriyle de dokusuyla da konusuyla son derece dikkat çekici. Öyle tahmin ediyorum ki Paris'in renkli bir sokağı resmin merkezinde. Kafeler, küçük bir pastane/fırın, çiçekçi, küçük bir otel ile Paris dokunuşu Fransız kültürü resmin içine -biraz da abartılarak- işlenmiş.

          

          Yapım açısından kolay bir puzzle olsa da Motel De La Marine için kesin bir harekat planı çizmek zor. Yazılar, tabelalar, çiçekler, pencere pervazları gibi ayırt edici detaylar içerse de puzzle'da öne çıkan bariz bir obje yok. Benim önerim yazılara saldırıp önce onlardan kurtulduktan sonra keyfiniz neyi istiyorsa ordan devam etmeniz.

          Çerçeve seçeneği açısından da çok avantajlı bir puzzle Motel De La Marine. Ahşap da plastik de; ağır tonlar da canlı renkler de çok yakışacaktır. Ben, daha önce Soft Cans'de de kullandığım kırmızı plastik çerçeveyi tercih ettim ama söylediğim gibi puzzle çok renkli olduğu için pek çok farklı renk kullanılabilir.

Puzzle detay: Motel De La Marine (Panorama), 1000, Educa

       

Times Square

          Yine Manhattan, New York temalı bir puzzle'dan bahsedeceğim.  Puzzle'ın en çarpıcı özelliği Educa'nın Neon serisinden olması. Bu serideki puzzle'lar fosforlu parçaları sayesinde, gündüz üzerlerine düşen ışıktan depoladıkları enerjiyle karanlıkta ışık yayabiliyorlar. Bu da gece odanızda ışıldayan bir Manhattan manzarası demek oluyor.
          
          Puzzle'ın baş karakteri, tüm canlılığıyla Manhattan, New York'ta yer alan dünyanın en meşhur meydanı "Times Square". Renkli billboard'ları, New York'un meşhur taksileri, Broadway oyunlarının afişleri, Manhattan faytonları ve bunun gibi New York'un simgesi pek çok öğe puzzle'ın içinde bir arada.  Canlı renkleri ve sürreal görünümü de basit bir duvarı bir anda renklendirebilecek özellikte.


          Puzzle genel hatlarıyla çok renkli, detaylı, hatta karmaşık bir puzzle; ama asla zor değil. Zaten binalardaki tabelaların bol yazılı olması daha önce de söylediğim gibi büyük kolaylık. Caddedeki taksiler, asfalt zemin ve insan kalabalığı ise renklerin içiçe oluşu ve yakın tonları nedeniyle biraz zorlayıcı ama ileride yapılacak çok daha zor puzzle'lar için çok çok iyi bir alıştırma. 

          Aşağıdaki görsel, puzzle'ın gece ışık yayarken aldığı görüntüyü resmediyor. Benim maalesef puzzle'ın bu detayını yansıtabilecek gece iyi çekim yapabilen ekipmanlarım olmadığı için bu resmi internetten aldım. O yüzden şunu belirtmem gerekir ki gerçek sonuç bu kadar canlı olmuyor. Yani tüm ayrıntıların bu kadar belirgin olduğu ve ışığın bu kadar iyi yansıdığı bir sonuç almak normal şartlar altında oldukça zor. Belki gündüz, saatlerce doğrudan güneş ışığı alan bir dama sererseniz bu aşağıdaki görüntü oluşabilir. :) Ancak, normalde hiçbir puzzle bu kadar ışık alan bir yerde asılı olmadığı için bu resim yanıltıcı olabilir. Ama puzzle'ın normal hali ve ortalama bir ışıktaki parlama performansı da yeterince tatmin edicidir.

          Ben bu puzzle için, resimde hakim olan mor-lacivert tonlarda ahşap bir çerçeve seçtim. Genelde puzzle'da hakim olan canlı tonları tercih ediorum ama bu puzzle için öyle bir renk belirlemek pek mümkün değil. Ama tabii metalik gri gibi, sarı gibi renklerle puzzle biraz daha ön plana itilebilir.

Puzzle detay: Times Square (Neon), 1000, Educa

Taxi No. 1, New York

          Dünyanın en ünlü görsellerinden birinin puzzle'ını inceleyeceğim bu yazıda. Bugüne kadar herhalde milyonlarca postere ve çeşitli hediyelik eşyaya konu olmuş bu resim, Educa tarafından taksinin canlı, cayır cayır sarısı çok iyi korunup arka planı biraz daha sepyalaştırılarak puzzle'a uyarlanmış. 

          Kız arkadaşım Ezgi'nin odasında devasa boyutta bir poster versiyonu olan New York Taxi #1'ın puzzle'ını gördüğüm saniye almaya karar vermiştim çoktan. Diğer yazılardan da anlayabileceğiniz üzere ben New York "skyline"ına, Manhattan temalı puzzle'lara bayılıyorum. Şehrin o kargaşası, yerden yükselen dumanlar ve caz müzik içinize işliyor puzzle'larda.

          
          Bu puzzle için ortanın üzerinde zorlukta bir puzzle denebilir. Ne kadar az renk olursa puzzle da o kadar zorlaşıyor. Ayrıca çok büyük ve çok küçük detaylar da bir puzzle'ı zorlaştıran etmenler ki bu puzzle'da ikisi de var. Ancak bunlar ortaya çıkan sonucun güzelliğini değiştirmiyor tabii ki.  


          Bu puzzle'a en mantıklı yaklaşım doğal olarak ilk etapta taksiye saldırmak. Bu tarz büyük ve tek renkli bir figürü oluştururken yapılacak şey içinde sarı olan tüm parçaları öncelikle toplamaktır. Bu işlemden sonra da yatay ve dikey parçaları birbirinden ayırarak işe girişebilirsiniz. 

           

       Educa'nın puzzle'larında yatay ve dikey parçalar birbirinden bariz farklıdır ve kolaylıkla ayırdedilebilir. Yapmanız gereken puzzle'ın uç yani boynuz kısımları arasındaki mesafeye bakmak. Bu mesafe bir grup parçada diğer gruba göre nispeten uzundur, bu da parçalara ince uzun bir görünüm kazandırır. Daha tıknaz olan parçalarsa diğer gruba aittir. Bu puzzle'da olduğu gibi, 1000 parçalık bir puzzle'a uzun kenarlar sağ ve sol tarafta kalacak şekilde baktığımızda ince uzun parçalar yatay, tıknaz parçalarsa dikey parçalardır.  Aynı durum 1500 için de geçerlidir. 2000 ve 3000 parçalık puzzle'larda ise durum tam tersidir.

            Taksiden sonra dokusu ve rengiyle resmin kalanından ayrılan asfalt da bu yöntemle yapıldıktan sonra arka plan gökdelenleri kalır ki buraya dair çok net bir teknik söylemek hem yanlış olur hem de zordur. Dolayısıyla buna benzer arka planlı 2-3 puzzle yaptıktan sonra kendi tekniğinizi geliştirip, oturtmanız en mantıklısıdır. 

          Çerçeve rengi olarak ben genelde resmin içinde en çok öne çıkan gözü yakalayan renkleri tercih ediyorum. Klasik siyah ya da kahverengi gibi çerçevelerden mümkün olduğunca kaçınıyorum. Bence siz de çerçevenizi odanın duvarına, mobilyasına, diğer çerçevelerin rengine uydurmaya uğraşmayın. Çerçeveyi puzzle'dan bağımzsız düşünmeyin ve en iyi şekilde resmi tamamlamaya çalışın. Ben bu puzzle için -aşağıdaki resimde de göreceğiniz üzere- taksinin rengiyle aynı renkte parlak dokuda plastik bir çerçeve seçtim, tavsiye ederim.

Puzzle detay: "Taxi No. 1, New York", 1000, Educa

Soft Cans

          Koleksiyonumdaki en sevdiğim 2-3 puzzle'dan biri olan; hem yapması hem sergilemesi inanılmaz keyif veren bir puzzle'ı anlatacağım bu yazıda.

         Soft Cans, 500 ya da 1000'lik bir puzzle'la açılışı yapıp kendimizi sınadıktan sonra eğer her şey yolundaysa ikinci puzzle olmak için harika bir aday. Bol renkli, düzenli bir yerleşim yapısı olan, yazılı ambalajlarla da işi çok kolaylaştıran bir puzzle.

          Bu puzzle'ı çok farklı kılan bir diğer özelliğiyse boyutu. Standart 2000 parça ölçülerinden (96 cm x 68 cm) farklı olarak bu puzzle dikey panorama özellikte ve 48 cm x 136 cm ebatlarında. Yani odanızdaki önü açık ve geniş bir kolon için ideal ve doldurucu boyutta.

          Tabii 136 cm'lik boy beraberinde çok bariz bir dezavantajı da getiriyor; o da yapım alanı. Normalde ben 120 cm'lik masada çalıştığım için bu tarz büyük puzzle'lar için salondaki yemek masasına kalıyorum, dolayısıyla gün içinde masayı işgal etmiş olabiliyorsunuz. O yüzden rahat ve geniş bir alanınız olduğundan emin olmadan bu puzzle'ın kutusunu açmayın.* 

          Bu puzzle'da takip edilebilecek tekniğe gelirsek; her zaman olduğu gibi en bariz yerlerden başlayarak parça azaltmak yapılacak en mantıklı iş. Çok büyük ölçekli bir puzzle olmadığı için parçalardaki detay sayısı fazla, haliyle marka isimleri içecek çeşitleri kısmen de olsa rahatlıkla okunabiliyor. Bu aşamada renk-renk gitmek akıllıca olur. Örneğin, önce kırmızı ambalajlı kutuları bitirip sonra sarılara geçebilir ve bu şekilde ilerleyebilirsiniz.

           
          Bu noktadan sonra geriye kalan ahşap raflar olacaktır. Puzzle'ın zor ve vakit alan kısmı ise zaten bu. Lakin, puzzle'ın ana yapısı kutularla oturduğu için rafları yaparken önünüzü büyük ölçüde görüyor olacaksınız. Rafları birleştirirken en önemli ipucu ise parçanın alt ve üst kısımları. Resimden de görebileceğiniz gibi, ahşapla renki kutuların temas ettiği kısımlar rafların üst kısımları. Dolayısıyla parçanın yerleşim doğrultusunu bu şekilde çok kolay temin edebilir, temas eden kutunun renginden de olası yerini kestirebilirsiniz. Bu tayini daha da kesinleştirmek için gölgelerden faydalanmak mümkün; üst raflara aşağıdan baktığımız için hafif bordomsu alt kısımlarını görebiliyoruz, eğer böyle bir gölgelenme yoksa alt raflara ait olduğu sonucunu çıkarabiliriz.

Neyse, çok fazla detaya girdim, yazı sıkıcılaşıyor. En iyisi yaparken kendinizin keşfetmesi...

Bu puzzle'ı ortalama bir hızla 3-5 günde bitirebilirsiniz.

Sağdaki flu resimde de görebileceğiniz üzere ben bu resimde koyu, kan kırmızısı parlak bir çerçeve kullandım ve çok yakıştı. (Zaten sonradan bu çerçeveyi 1-2 kez daha kullandım.) Çerçeve de ortalama bir çerçevecide, mat cam kullanılarak 120 TL civarı bir fiyata maledilebilir.

Çerçeve, puzzle'ı saklama, taşıma kaldırma vb. detaylar için başlı başına ayrı bir yazı yazıyor olacağım zaten ama yeri gelmişken hatırlatmakta fayda var ki puzzle çerçeveletirken mat cam dışında başka bir olasılığı aklınıza dahi getirmeyin. Sonuç çok keyifsiz olacaktır.

* Puzzle yapmak için illa ayrı bir masaya çok masraflı ekipmanlara gerek yok. Böyle büyükçe puzzle'ları küçük alanlarda yapmayı kolaylaştıracak ipuçlarını yine apayrı bir yazıda anlatıyor olacağım.



Puzzle detay: Soft Cans, 2000, Educa

Magna Carta

          Bu bloğu açalı ve "İlk Puzzle, İlk heyecan" yazısını yazalı aylar olmuş. Okul, dersler, iş güç derken bu blog tamamen ilgisiz kalmış. Bu yazıyla birlikte bu gidişe bir son verip yazılara devam edebilmeyi umuyorum. Ayrıca ilk yazının duygusal ve ağdalı dili bu yazıdan itibaren olmayacak biraz daha teknik ilerleyeceğim, bilginize. :)

          Magna Carta yaptığımız ikinci puzzledı ve baştan şunu söylemem lazım ki ikinci puzzle için çok çok yanlış bir seçim. Bir defa 1000 parçalık ve çok çok kolay bir puzzle olan Beers'la başladıktan sonra 1500'lük, ufacık yazılı, detaysız ve tek tonlu Magna Carta oldukça terletti bizi.

          İlk zamanlar masamız, ışığımız, alanımız optimum düzeyde olmadığı için lojistik sıkıntılarla da bir yandan boğuştuk ama kenarları birleştirip çerçeveyi ortaya çıkardıktan sonra devamı bir şekilde geldi yine.

          Bu puzzle'da ilk göze çarpan takdir edileceği üzere ortada iki daire formunda yer alan dünya haritası. Kenarlardaki rönesans soslu mini resimler, hepsi birbirine benzediği için, puzzle'ın en zorlu kısımları dolayısıyla sona bırakmakta fayda var. Ayrıca bir diğer göze çarpan özellik ise aşağıdaki oldukça büyük Magna Carta yazısı. Yazılar, puzzle yaparken en büyük kurtarıcılardır. Bunu bu puzzle'la birlikte ilk kez öğrenmiştik. Harfleri parça üzerinde tanımak zaten resimlere göre daha kolayken bir de üstelik hangi sırayla geleceğini bilmenin avantajı, yazıları olaya girişmek için en uygun noktalar haline getiriyor. Yazıyı yazdıktan sonra az önce de dedğim gibi ilk saldırı noktası dünya haritası. Parçalardaki şehir ve ülke isimleri acayip can kurtarıyor. Sırf bu tarz durumlarda kullanabilmek için ucuz yollu bir büyüteç almıştık hatta bu puzzle'ı yaparken. :) Böylelikle biraz coğrafya bilgisi biraz da kutu-parça arası gitgellerle ortadaki dünya haritasını tamamladık.

          Puzzle yaparken en kolay, en bariz yerleri ilk önce yapıp zorları sona bırakmak oldukça önemli. Böylelikle yerleşmemiş parça sayınızı ciddi ölçüde azaltıp sonraki kısımlarda arayış sürelerinizi kısaltmış oluyorsunuz.

          Son olarak, resimde çok net görünmüyor ama kenarlardaki mini resimler arasında ay isimleri yazılı. Yine, hem açık renk çizgilere hem de yazılara sahip olması nedeniyle buralara ait parçaları öncelikle toplayıp o resimlerinde hatlarını çıkardıktan sonra yaklaşık 1 günde de resimleri bitirip puzzle'ı tamamlamak mümkün.

          Bu puzzle için, üzerinde siyah renk eskitme efektleri olan kahverengi ahşap bir çerçeve seçtik. Puzzle'ın kendi içindeki resimlerin çerçevelerinde de benzer bir desen olduğu için süper uyumlu oldu ve çok yakıştı. Siz de kahve tonlarda ahşap bir çerçeveyle bu puzzle'ı en iyi şekilde sergileyebilirsiniz.

Puzzle detay: Magna Carta, 1500, Educa